NGAIDAM RAWH! (USENI THIHNA THURUK)

NGAIDAM RAWH!

BY : Vanlalpeki Fanai

‘’ Pa, duhtawk tawh rawh. Ka nu kha khawngaih takin kutthlak tawh suh’’  țap hlawp hlawpa au tuarh tuarh chung hian ka USeni chuan ka pa chu theihpatawpa dan beh ve alo tum a. mahse, ka pa thung chuan ani ang hmeichhe naupang mai leh, sa chhe em em bawk si chu engatanmah ti hek lo, a bân lian zet hmanga lo vai thal tawp in, ka u chu chhuatlaiah a thal ta der mai a. ka pa in kut a thlakna avanga na tuar mek leh, chhuatlaia hlawm reng ka nu pawh , USeni awm dan vang chuan thei leh theilo a rawn thochhuak ve in, a tha neih zawng zawng chu a sawm khawm ve mek a. Hetihlai hian kei erawh chu mipa naupang â ve phiang phuang rual chiah ka nih ang in, chet lak dan tur ka hrethiam ve meuh lova, khur zawih zawih chung hian bangkilah ka lo țhu tawm ve tlawk tlawk ringawt mai a ni.

Awle, keini hi chhungkaw awhawm leh nuamsa, chhungkaw hlim thei tak tia sawitur kan ni ngai lova, tunah hian rethei bakberh takin thingtlang khaw kilkhawr leh pilril angreng fe, mihring chenna in pawh za leh panga vel chauh awmna hmun Buarzo khuaah khawsa ve naw naw in, a chhunga chengte hi kan changkang lemlo tlang a, han intithiamlo tham pawh kan awm meuh lo. Chutiang chu kan khaw dinhmun nimahse, keini chhungkua erawh chu retheih nak alaiin buaina hian min kiansan meuh lova, ka pa lahin a zu in a bansan duh miau loh avang hian nitinin chhungkua kan buai a, kan tap a, kan mualpho thin bawk. Râp inchhung maia khawsa nih tawh sa nen, retheih chu a belhchhah takmeuh meuh a ni, a tih loh theih loh. Kei thung hi chu mipa naupang mawl tak mai chauh ka la ni ka tih tawh kha. Heng thil thleng zawng zawng hrethiam a, tuarna ve viau tur chuan ka la nau deuh em a, mahse, ka u leh ka nu mittui tla lai te, an na tuar lai te ka hmuh erawh hi chuan ka pa chu ka lo haw ve em em ringawt thin a. ka hlau tel bawk.

‘’ Mama, tho rawh. Ka pa lo haw hma hian tuichawi ngah thuai thuai kan ngai a nia’’ 

Ka mu tui lai min rawn sawi harhtu chu tudang nilo in ka USeni a lo ni. Sam thur phing pheng leh, hmel pawr chapa min lo en kiau pah chuan a kutah tuichawina tur bucket lian lem lo zet chu a khai pah reng bawk a. keipawh mit nuai chat chatin ka tho zui nghal sawk sawk. Hetih hun hi ‘unau hmelhai’ kan tih hun kha ni tawhin, khua a thim ruai tawh a, ka useni sawi ang tak tak khan ka pa hnathawk chu a lo haw thleng tep tawh ang tih pawh ka hria.

‘’ U, min va kai tho har em em ve. Khua pawh a thim tep tawh hi’’ ka tui khai ve na tur bucket ka ban rak rak lai chuan pawnlamah ka pa thawm kan hre ta mai le! Ka u nen cbhuan kan inmelh deuh zawk a, ka hlauhthawnna te chu dahtha ta ila, ka u hmela hlauhthawnna lo lang chhuak zawk mawlh mai kha, tun thleng hian ka la theihnghilh thei lo a ni.

Harhfim lo tih hriat taka inchhung a rawn rah rual te chuan ka useni chu a khur ru der der tawh niin a lang a, tihngaihna vak phei chu ka hre chuang lemlo. Chutah le, keini unau lo ding ngawi reng chu, mitmeng dur khup khupa min rawn thlek vung vung pah chuan a bula thutthleng hniam chu a han chhir zui leh pawp a! Kan phu zawk. Chutah, sehchilh nawk nawk pah hian,

‘’ Tunah khua a thim dawn tawh a, tui takngial pawh inla chawi ngah lo maw!?’’ rawn ti khur khurin, rang zet hian ka u zawk chuan a lo chhang let vat.

‘’ Pa, ka nu a awm bawk silova, eirawng ka lo bawl hmasa phawt alawm’’ aw khur dar dar chunga a rawm tih ve na pawh chuan ka pa thinrimna chu an khap dai zo thlawt chuang lo. A hma aia vin leh pawr zawk mah hian,

‘’ Mi zahna chhetemah hi in nei thlawt lo. Khaw nge’’ tih leh, kan awmna lama rawn pen phei chu a rual ta mai a! Chuveleh, ka u khan rang lutuk in ka bânah a rawn vuan a, pawnlamah chuan min hnuk chhuak nghal ta dawr dawr. Hlauhlawpin kan bucket khai lai nen chuan tuikhur kawng lamah kan tlan thla zel a, ka pa kha chuan min rawn umzui ta lem lo hlauh. Tuikhur kan thlen thlak meuh hi chuan khua pawh a thim chiang tawh hle a, kei tak phei hi chuan kan awmna bawr vel chu ka hlau deuh reuh tawh zawk. Nia, mipa naupang mai ka ni ka tih kha.

‘’ Mama, hlau miah suh aw. Tui hi kan chawi haw a nga, in kan thlen hunah chuan ka nu chawhmeh zuar pawh a lo haw ve tawh em em ang’’ tih malh malh pah chuan a han thaw zui leh halh phawt a. kei thung cbu sawi ve tur hrelo in ka lo khap fak fak ringawt.

Tichuan, ka u sawi ang ngeiin, in kan thlen lai hian ka nu pawh a lo haw ve tawh a, chawi ei te siam in alo buai ve rak rak khawp mai. Chutihlaiin, ka pa ve thung kha chu thutthlengsei pakhat chungah chuan a lo țhu bu ve lûk lûk thung a. Nichin ai khan alo rui leh tawh zawk nia mawle! Tichuan, ka nu chaw eisiam chu kan puih leh mawlh mawlh hnuah, ka pa tello chuan zanriah pawh kan kil nghal mai a. Hetihlai hian ka pa pawh kha a thutna hmunah khan rem leh remlo in  a mu thluang deuh duai a, a hnar bur bur tawh mai bawk. Chaw ei pawh chu a titui lemlo khawp a ni.

‘’ Lalthanzam, chaw ei mi va siam the!’’ 

Chu thawm chu zantin hian zanlai dar 12 atanga dar 1 inkarah kan hre ve deuh ziah a. Ngaia neih erawh a harsa khawp mai. Engemaw chang chuan hetiang hunah hian buaina a chawk tho vak a, kan inchhung zim leh tlabal zet chu indona mualah chhuah in, keini nufa chang pawh ni lo, thenawm khawveng hnai te chen hian kan muhil hleithei tawh ngai lo a ni ber. Chutiang hun a lo thlen changa ka nu hrehawm ti hmel leh, inthlahrung hmel lo lang chhuak thin mawlh te kha aw. Tun hnuah chauh hian ka hrethiam dawn chu a nih hmel si a. A hunlaia anmahni hnem thiam lo leh, nachang hre rual ka la ni ve lo te hlei hlei khan tun hnu zelah natna min pe a, min vilh ngut ngut in, ka inchhir tawp thei lo bawk a ni.

Tuk khat erawh chu, sawrkar chawlh te a nih angin, keini unau pawh kan nu leh pa bulah, anmahni tawiawm ni pah fawm chuan ram lamah kan liam ve ta daih a. kei chu ka phurthak tawh nasa. Eng em em thawk theilo mahila, sava veh te hi nuam ka ti ve em em a, chu mawlh chu ka kal chak chhan ber pawh a ni nghe nghe. Ka USeni thung hi chu tleirawl hre chho țan a nih ve tawh avangin ram hna pawh thawh theih a mual a mual a nei ve nual tawh a, a tangkai viau thin reng a ni.

Kan Lo awmna pawh thleng thla in, thlamah kan han indah fel leh te te phawt a. chumi hnu reivakloah kei leh ka thian hruai, Sangtea chu sava perh thlak tur zawng turin sairawkherh hrawl zet leh saihlum engemaw zat keng chuan kan thlam atanga hla takah kan kal zui ta nal nal a. kan thleng ril tual tual a, kan ram pawh kan kal hlatsan fe tawh ang tihtur ah, nutling au ri ruai ruai thawm kan hre ta thut! Kan thiandun chuan inmelh zawkin, Sangtea zawk chuan hlauhthawn hmel fe hian,

‘’ Mama, chu chu I nu aw a ni lo emni? Hawh, tlan ang’’ tih leh, tlan chu a rual zui ta mai. Keipawh chuan engkhaw sawi set set lo in ka umzui ve nghal rawk rawk a. 

Hah thaw hlawp hlawp chunga rei angreng fe kan tlan hnu chuan kan thlam pawh ka va pawh zui leh maiin, thlam chhunga ka nu țap rawng rawng ri pawh chu kan hrefiah thei ta. Ka tha a zawi zo va, ka tiril chu a khur der der tawh mai. Eng thil chiah nge thlam chhungah chuan thleng ta ang tih ka hriat loh ang bawk in, hriat ka chak a, ka huphurh tho bawk si. Chulai hmuna ding reng tur chu kan ni lo tih hria in, Sangtea nen zawimuang hian thlam chhung lam chu kan pan dun ta chhat chhat zawk a. A chhung kan luh ruala kan thil hmuh zet chuan min va han deng na tehreng em!

A hmai leh a taksa, a khawilai mai pawh kha thisen hian a bual huh hnuang mai a, chumai ni lo, a taksa zawi hnuang tawh pawm chung chuan ka nu chu a lo tap rawih rawih a nih chu! Ka meng bial nghal kawk kawk a, ka khur chhe zui vek bawk. Chutah, ka nu chuan chutia ka lo ding khawng reng chu min rawn hmu thuaiin, mittui tla zawih zawiha tap chung chuan min rawn be vat. 

‘’ Mama, ka fapa, en ta che I u hi. I unaunu neihchhun mawlh hian a kalsan tawh che asin!’’ rawn tiin, ka USeni taksa zawi vek tawh bawk chu a pawm tha zui leh mawlh mawlh a, a tap leh ta hawm hawm mai. Hetihlai hian ka pa kha thlam chhungah hmuh tur a awm ve hauh lova, ka rin dan in khaw lamah zualko turin a kal a nih ka ring ve ngawt. Ka rin dan chu a dik a ni tih nemngheh nan, thlam kan thlen ve atanga darkar khat leh tlemah chuan kan Lo lam pana khawchhung mi thahnem tak rawn kal thawm pawh kan hre nghal. Ka pa khan hma a rawn hruai nghe nghe a nih kha.

Thalai rawn kalkhawm ho chuan ‘hláng’ te siam zui thuai thuaiin, nunna nei tawh lo ka u taksa zawi ngiai mai chu hlang chungah mut tirin, khaw lam pan tur chuan am zawn haw ta sap sap a. 

Thihna hi eng nge a nih chiah ka la hrethiam tak tak lo va, eng ang taka mihring nun nghawng thei nge tih leh, engtia rei nge a dama te nunah hian a nghawng theih a hrehawmna a thlen dan chin te pawh hetihlai hian ka la hrefiah thiam tak tak lo chu a nia. Tawrh dan ka thiam ve lo a ni ber. Ka u kha, a thih hnu khan khawnge a kal a nga, engtin nge a awm zui zel dawn tih pawh ka thluakah hian an lut pha mang meuh lova, mahse, khatia, kuang chhunga a han mu ngawi ta reng mai erawh kha chuan keimah ah danglamna chhete chu rawn thlen ve in, amah ko mawlh mawlh chung khan ka mittui te hial pawh an tla ve asin. A hunlaia ka hriatthiam phak loh te khan tun hnuah hian min la ti na zel a ni ka tih tawh kha. 

USeni chu kan vuiliam ta! A kalbo vang vang tawh dawn chu a ni si a. ka nu min hrilh angin, zingtin hian a thlanah chuan pangpar dah turin ka kal fo thin a. ka tap ngai lem lo thung. Mahse, lo kir tur awm tawh lo na na na chu a hmel hmuh tur awm hek lo, chu chu hrethiam lovin ka khawhar zual chang chuan a thlanah ka va tlan leh nal nal a, ka hun tam zawk khawhral nan ka unaunu thlan kha ka hmang fo thin. Ka hlau ngai lova, min tina thei tur thil an awma ka hriat miau loh avangin ka thla chu a muang zawk hliah hliah thin a ni. 

‘’ Nu, au kha a thi ve ringawt a. Engati nge a thih a. Tu-in nge hau reng reng a?’’ 

Chu zawhna mawlmang zet avang chuan ka nu pawh za lo takin a rawn nui chhuak ve hak hak mai. Tichuan, reilote chhung a ngawih leh ren rawn hnuah, rawn thaw chhuak hawkin, hetiang hian min chhang ta a. 

‘’ Mama, ka fapa, thihna awmzia hi I hriatthiam ve hunah meuh chuan I puitling thawkhat ve tawh hle tihna a ni ang. A chhan chu maw, tute pawh hian thihna hi hriatthiam harsa kan ti vek a, kan hrilhfiah thiam bik vek lo tlat a ni. A na a, a na ngawih ngawih a, min tihchhiat vek pawh hreh lo khawpin a chang chuan min sawisa thin. Mahse, hun a liam hret hret a, mittui te pawh kiam ve pheuh pheuh in, kan hmuhphak leh bulhnaia awm tawh lo na na na chu khuareiah an zun phuarna pawh a lo dal ve tial tial a, thinlung erawh chuan ala hrereng tho thin. Mahse, he leia kan cham ve chhung hi chuan mitthi ngaih hian khuarei a sawi zo ve tak tak thei dawn lo a, a hlimchhawna kan hrehawmna ai khan a nep deuh e, tih mai a ni. Tin, I unaunu kha tuman an hau lova, ih e, I pa nen hna kan thawh chhung zawnga thlam lama lo awm tur leh, chhun chaw tur lo buaipui zawk tura chahin, tikhan, ka chawhmeh lak sa te kha thlamah chuan dah tura ka kal laiin ani kha chu tui chawi turin Lo mawng lamah a chhukthla ve thung kha a nia, khatiang thil kha an rawn thleng chhunzawm ta chu a nimai e. Ih, I pa sawi dan hmangah chuan, thui takin a lum thla ta a niawm a, ka hriat leh zawng chu, a taksa thisen hlirin a lo bual khah vrk tawh kha a nimai e. Mama, iu kha ka khawngaihin ka lainat takzet asin’’  a thusawi tawp lam avang chuan a han tap tha leh rih thin a. kei thung chuan tihngaihna em em pwh hre tawh lovin amah chu ka melh ta tlawk tlawk ringawt.

Ka USeni boral hnuah pawh ka pa khan a zuruih chu sim chuang hauh lo mahsela, a hma ai ngawt kha chuan a nun dan chu thlak danglam nasa tawh tak a ni thung. Chutihrual erawh in, kan inchhung boruak chu a nuam ta huai e, tihna lam a ni chuang lo tlat. Chawlhkar khatah hian țum hnih tal chu ala rui ziah a, a rui sual ngei ngei bawk thin. Tin, USeni damlai ai mah khan inchhungah pawh a che bawraw zawk fova, ka nu nise, a kutthlak dan a nasa tulh tulh bawk. Zanlai laiah hah thawchham lo chauha tlan kualin, thenawm khawvengah puihna dil tura ka tlan kual te a ngai thut thin a, chutiang a nih loh leh, ka nu nen chuan zanreh pawh sawi theiloa kan tlanchhuah a ngai a, chutiang hunah chuan chempui nen ka pa khan min rawn umzui chang a nei fo. A chang leh, kan inhnuai maiah chuan kan biru lawp lawp a, chhuat awng atanga ka pa khawsak dan bihthlak chang te pawh kan nei thin.

Ka kum rualpui naupang dangte hian hetiang thil hi an tawng ve thin a ngem? Hlauthawng leh thlabar, mualpho hlau reng renga khawsak fo hi ka tana ruat lawk sa nge a nih a nga, Pathian phuba lak dan ni zawk ang. Keini ang naupang mawl mai tan chuan hriatthiam a harsa in, midangte pawh hian ka tawn ang thil hi chu rawn tawng ve lo hram se ka duh thin.

‘’ Lalfakmawia hi ala tho ve na nge a?’’ rawn ti țhat thawmah chuan harh deuh zawkin, ka inbengkang nghal zat. School kal hmaa tuichawi ka ngai nasa hle a ni tih kha hrechhuak nghal uaih in, ka harh chiang kek kawk hle. Pindan atanga ka chhuak phei chiah chu, tuikawhna rit tha leng lawng hi ka hma lawkah a rawn thlawk phei nghal fua a, thin a phu nghal zeih zeih thei.

‘’ Naupang te te si, mut duh reuh lutuk mai. Mipa fa inih ve kha hre rawh aw’’ rawn ti khur khur in ka pa chuan min melh no lo angreng hle a.  chutah, tuichawina atana ka hman ve fo bucket pahnih hmanga min rawn vawm leh pawp chung chuan,

‘’ Kha, tuikhurah liam thla nghal rawh. Tuifim I zu thal ve hman loh phei chuan I chak lo lehzual khawp ang’’  ti leh hlawk hlawkin, kei chu min rawn vawmna bucket chhar chung khan ka lo inhnit deuh hlap hlap tawh a. 

‘’ Ala tap zui ka ti!’’ tih leh, ka chhuak tur, ka mawnga rawn pet pawp chu a rual nghal zat a. Na reuh tak a ni.

Tuikhur ka thlen thlak lai hian mihring an lo ngap tawh hle a, ka pa duh loh ang ngeiin tuifim pawh chu ka chang ve hman ta lo chiang. Chumai pawh chu nilo in, tuikhur ka thlen thlak rual khan alo awm sa te khan kei chu min lo melh deuh hrek hrek hlawm mai a, zawite te hian eng chungchang emaw chu an phun pui ser ser tih pawh ka hria. A tawpa tawpah chuan min hawsa zo ta. A hnuhnung bera kal hmeichhe pakhat zawkin,a kalpuinu bula a thilsawi pakhat chu va hre fuh in, engdang a ni lo.

‘’ Nizan kha chu ka hlau angreng ve khawp mai’’ tih thu hi a ni a, ka awmna hmun reh nen, mahni chauh han nih takah chuan a thusawi te kha ngaihtuah zui vung vungin ,nuam lo ka ti ta tulh tulh mai. Tuifim hun pawh nghak thei ta lo chuan ka thal zui bawrh bawrh a, theihpalingkawha chak hian khaw lam pan chuan ka kal zui nghal hlawk hlawk bawk.

In ka thlen hnuah ka pa chuan uluk zetin ka tuichawi hawn chu a han en vang vang mai a, kei chu ka ngaih a lo tha thei tawh lo reng reng. Tiril pawh a khur ru der der thei. Chutah, ka inrinlawk hma hauhin ka tuichawi sa zawng zawng chu keimah min leih huh nan a rawn hmang ta vek mai a nih kha le! Thawk hlawp hlawp pahin ka khur zui nghal boh boh a, ka nu pawh chu mangang fe In a lo chiau ve chul mai. Mahse, ka pa hi pa sa tha zet leh nghet tlut mai, sualthiam em em bawk si a nih miau avangin ka nu tan pawh, tharum ah phei chuan han hneh chi ziazang a nih loh ang bawkin, min chhan hleithei lo fo thin reng a ni. Kutthlak ka tawrh nasat lutuk hlauin ka nu bawk chuan pawnlamah min hnukchhuak vat a, keipawhin thil awmzia te hrethiam nghalin tlanchhiat a hun tih ka hriaa, chak mangkheng chuan thlanmual kawngah bawk ka tlan liam leh ta vang vang mai a ni.

Hlauhthawn lutuk vanga thaw hlawp hlawp chung hian ka u thlan chungah chuan ka bawk zui deuh rawp thei a. A hming lamin ka au nghal chul mai bawk.

In lamah nise, ka pa kha a hran nasat em avangin ka haw rih mai ngam ta lova, ka u thlan chungah chuan khua ka nghak tlai leh rih phawt. Tin, school pawh ka chawlh phah ta țhak a nih kha.

Tlai lam khaw vawt chuan min rawn hmet țanin, thlan chungah chuan ka țhu khur hlak hlak reng tawh a. Haw mai chu tha zawka ka hriat tak avangin ka ding deuh hluai nghe nghe. Mahse, chutihlai tak chuan ka hming lama min rawn ko tu an awm ta tlat nia! Ka hawi kual nghal zung zung. Min ko thawm kha chu ka hrechiang alawm. Tin, ka unau neihchhun boral ta, USeni aw ngei pawh niin ka hre tel nghe nghe a nih chu! Mahse, hlauh nachang em em ka hre hauh lova, mak tiin ka hawi kual vel mai mai a ni ber. Ka zawng kual reng chung pawha tumah ka hmuh tak silo ah chuan tiin , haw tum chuan ka inher tha leh mai a, ka kal tan dawn chiah tih ah hian thlanmual mawng, ramhnai lam atang bawk chuan a ngai ang chiah in aw bawk chu ka hre leh ta! Chulam hawi chuan ka inher let chiang the e. mahse, a ngai ang chiah. Eng thilmah hmuh tur a awm zui lova, thli thaw in thing hnah a chhem chet suau suau tih chauh loh chu hmuh zui tur reng reng a awm lo. Bangbo zeta ka hawi kual leh fe hnu chuan in lam pan in ka haw ve thei ta hram a ni.

In ka thlen lai hi chuan khua pawh thim chiang ve tawhin, ka nu leh pa te chuan zanriah an lo ei fel vek tawh a. inthlahrung fe in inchhungah chuan ka lut deuh zal zal. Mahse, vanneihthlak takin ka pa thung chu alo chatthla leh diam tawh mai a, ka nu chuan meizial a lo zial thung. Ka hmel a rawn hmuh rual rual chuan mittui tling piau chungin min en ta vang vang phawt a, nuam lo ka ti ve hle. Chutah, a zial zial lai chu dahthla sawk sawk in, ka awmna lamah a rawn thlan phei vat a, min la en vang vang reng chung hian,

‘’ Khawiah nge I kal daih a. Min va han tihlauthawng hman em em ve. Chaw ei la, I pa rawn harh leh hmain mu ang che’’  aw khur der der chunga rawn ti sar sar in, keipawh ka mittui tla tur khap per sa sak chung chuan ka lo bu ve nghat nghat a. chaw lah chu ka riltam tawh ang aiin ka ei tam thei der lo. Ka pa muhil mawlh chu a rawn harh ang tih hlauvin ka phu zawih zawih renga, hrehawm tak a ni.

Mi thenkhatten an duhzawng apiang an neih theih laiin thenkhat erawh chu, keini ai pawha dinhmun hniam zawk an lo ni ve leh a, mihausa tia kan hriat tam zawkte pawh hian keini, mirethei nuntlawm em em te hi awt takin min lo thlir ve reng a, heng vang te pawh hi a ni a nge, tutemah hi han inhmusit thei bik kan nih loh zia chu. Chutihlaiin, kei chuan ka tun dinhmun hi ka hrechiang a, awhawm ka nih loh zia lah ka hre bawk. Nia, rethei bawk, zu ngawlvei pa la nei zui bawk. Nun hi a harsa lutuk a ni zawk e.

Hun a ral a, kum a liam a, ka u boral hnu atang khan kum 1 chu a vei veleh tawh awm e. Amah ngai reng rengin ka nu nen chuan hun kan hmang ral a, mittui a hul mawh thin khawp mai. Mahse, hetianga keini nufa in kan tawrhnat em em lai hian hnunglamah sawizui tur thilthleng alo awm leh tlat mai a, chu chu kan hriat hlimah pawh mak kan tiin, kan awih thei lo zawk hial. Nia, engdang a ni lo. Ka useni thla kha miam takin an hmuh thu chu thangchhuakin, a khaw khah chuan a khat zui ta mup mup mai a. ka nu nen erawh, kan tawn ve loh thil te a nih avangin a hlimchhawn chuan kan awih mai lo nghe nghe. Mahse le, mi pahnih khat hnen atang chauha kan hriat tak loh avang leh, tuikhura kal thin te a lo tihbuai fo thu kan hriat tak zelah chuan awihloh pawh tum eng ang mahila a theih ta ngang loh a ni e. 

An sawi dan hmangin, ka u chuan tuikhura tuichawi tur te hi a tam zawk chu tlanchhiat ngai khawpin a lo rikrap fo a niawm a. mi thenkhat erawh, feh kalkawnga alo chan tlat te pawh an awm. Chutiang zelin, mi thenkhat chu an mut hmunah leh an zan mumang lam thlenga lo umzui a nei bawk a niawm a. Hetiang a nih chuan ka u hian sawi duh a nei tihna emni ang. Chutiang chu lo ni ta se, eng aiah nge kan nufa hmuhtheih tur hian a rawn inlan zawk mai loh le. A thisen zawm a chhungte kan ni lo emni? Hetiang thuthang ka nu in a hriat tirh phei kha chuan awmngaihna reng a hre lo hial a, a tap char char ringawt mai a ni.

Zan khat erawh chu, ka pa bawk khan inchhungah buaina a siam nasat em avangin ka mangang tihngaihna hre lo chu hlauh pawh sawi theilo hian ka u thlanah bawk ka tlan thla leh nal nal mai a. A thlan chungah chuan thingthiin ka tap ngawt ngawt a, vawt tih vang nimaw, ka taksa te chu an khur der der reng mai. 

‘’ U, lo haw tawh mai la. I awm loh chuan apa hian buaina a siam reng a, min chhantu tur pawh ka nei tawh lo. I zin rei tawh ka ti e. Anu chuan maw, ‘ Iu chu a zin bo lawk a, alo haw ve leh mai ang’ a ti che a. mahse, ivan zin rei tawh em em’’ ti khur dar dar in, ka chil ka lem zui khawlh. Sawi tur chu ka ngah takzet alawm, mahse, sawi hmasak tur ber leh, sawi chin tur ka thliar hrang thiam lo mai zawk a ni. Ka u neihchhun hi ka ngai ngawih ngawih tawh a, infiampuia tuichawipui leh te pawh ka chak tawh lututk ringawt. Amah ka thlakhlelhna leh ngaih lutuk na hian hlauhna a um bo zo va, thim te pawh chu ka hlauh loh phah ta a ni ber ang.

Vawt tih vanga ka lo thut khurh hlawk hlawk lai chuan thlifim rawn thaw leh her her thin in, ka beng bulah hian min hrilh ru tu an awm ang tlata hriatna ka nei ta a. ka hawi kual zak zak reng mai.

‘’ Mama ‘’  tia min rawn ko tu chu an awm tlatin ka hria. A tirah phei chuan ka nu min kohna emaw tiin ka eih chhuak lek lek hman a. mahse, thawm zawk chu a reh zui leh ta hmak. Engpawhnise, chulai hmuna awm reng chu a fuhlo tih hria in haw tur chuan ka han thochhuak leh țial țial phawt a, a ruk tak chuan ka hreh ve reng. Mahse, hei hi chu minung damlai ni tawh lo hlir awmkhawmna hmun a ni si a, zan kjaw thim nen, kei naupang mai tan hi chuan a ralmuang viau lo tlat. Tichuan, ka u thlan lam hawiin,

‘’ U, mangtha mai aw’’ ka leh sap rual chuan, aw bawk kha ka hre leh ta!

‘’ Mama, dam takin le ‘’ tih ri niawm tak ka hriat avang chuan ka khawng nghal awt thei. Hawi phawk nghal hrû in, thlifim thaw heuh heuh reng leh, sava hram lauh lauh te takngial pawh chuan mi rap thar ta hluai. Tlan mai tuma ka inher lai takin thlanmual kawnga eng rawn phe thla zeuh zeuh chu ka hmuh chhunzawm leh ta a. Engvang nge ka hre lo. Ka au chhuak hlut a. mahse, rang lutuk in ka au thawm chu rawn chhawn tu an awm ta vat.

‘’ Mama, Fakte, nangmah ini em?’’ chu chu ka nu aw ngei a ni. A aw ka hriat rual rual chuan rang lutuk in a awmna lamah ka tlan chho ve nghal a. Ani pawhin min lo kuah nghal chat.

‘’ Engvangin nge ngaihtuah hah ngai hian I awm reng a. kal vat ang. I pa in min rawn zawn hmuh hmain I pi Dari te inah kan thlen hman a ngai. Zan kan riak dawn’’ ti lehnghal zung zungin keipawh ka nu zui chuan ka kal ve nghal vat a. Hetihlaia ka thinphu nasa lutuk leh, hlauhthawnna hlira khat chu pui tak a ni. Mihring tawnga han hrilhfiah mai chi pawh hi niin a lang lo hial. 

Ka pa in a zuruih a bansan thei lova, inchhungah nise a  buaina siam chu a țhulh chuang hek lo. Engemaw chang phei chuan hnathawh pawh ngaihsak hleithei lo khawpin a chatthla nileng țhak a, kan chhungkaw dinhmun chhe tawh sa nen, ka nu tal chuan hna a țhulh ve thiang lo. Chuvang tak chuan nasa takin hna a thawk a, ni khat chauh pawh hi a awl thiang lo a ni ber. Mahni chauha ram riah luh chang a nei fo va, chutiang hunah chuan ka pa nen in lamah kan lo awm mai thin. Hrehawm ka ti thei em em a, ka hlau bawk a, mahse, mak takin ka nu awm loh chhung zawng hian ka useni rauthla khan min chenchilh nge ka hre biklo, ka bul vela khawsa ve ang tlata hriatna ka nei thin a, min chenchilh chiang a ni. Chu chuan nasa takin ka thla a timuang a, ka mal lo tih chu min hriattir leh thin. A mak a makin ka pa pawh rui chhe fo mahsela, buaina a siam ngai lova, kan inbe ngai chuang hek lo.

Pawl 10 ka zir dawn hian nei leh loin aizawl lamah school kal tura dah thlak ka ni a. chutah chuan ka pa pianpui, ka pate Siamthanga te inah zu cheng ve in, anni chhungkua lah hi an rual nasa mai a, an fate lah chu naupang te te chauh la niin a hahthlak thin khawp mai. Pawnlam chu sawi loh, inchhungah ringawt pawh hna chu an ngah nasa mai a, lehkhazirna hun thawl takngial pawh hi ka nei hleithei ngai lo a ni ber. Chu chu thudang nise, anni chhungkua hi nitin eichawp dapa inhlawhfa ve thin tho kha an ni si a, khawsak a harsa in kei chu min chhawr rim angreng thei hle. Mahse, Pathian hi a tha em a, kan khawsak dan chuan zir viau hran lo mahse, test neuh neuh leh exam apiangah ka fail ngai chuang bik lo. Fail chu sawi loh, a ti thazual 3 zingah ka lang ve ngei ngei thin zawk. Zitirtute hriat ka hlawh phah a, duhsak pawl pawh ka ni ve ta ziah a nih kha. Chutiang na na na chu, hmel lamin puak ti hran lo mahse, hmeichhe lamah ka tla na deuh nge ni, min lo duh ru ve em em tute pawh ka tawng țan ta der a! Ka zei lemlo bawk nen, biak hmasak erawh chu an hlawh lo kher.  mahse, hmeichhe ho hi an duhna kawngah chuan an lo kal thui ngam khawp mai hi a nia, rinloh takin keipawh chu hmeichhia zawkin min rawn be hmasa ve hlauh! Lawm tur nge tah tur ka hrethiam lova, mahse, hetianga min rawn betu hmeichhia hi a felin, a hmel pawh a tha reuh hrep a, mi pangngai tak pawh a niin ka hre nghe nghe.

‘' Hmeichhe pakhatin min duhthu a rawn sawi ve khauh mai a. Min țhawng lutuk tlat’' 

Ka room chhunga ka luh hnu chuan hlim deuhin ka han sawichhuak nghal bawrh bawrh a. chutah, ka khum chunga lo țhu reng ka USeni chu rawn nui chhuak ve var var in, min lawmpui ve tih chu ka hre nghal.

‘’ Nang anga mipa fel leh taima rawn thlang nalh tu chu hmeichhe pangngai tak ni turah ka ngai hmak. Ka lawmpui a che ka nau’’ ti chungin min la nuih deuh var var. Keipawhin a hmel chu chiang tak hian ka lo en ve a, ka hlim a ni.

Ani hi tu midang mahin min hmuhpuiin min țawmpui ve thei lo mahsela, kei chuan ka pawm tlat ang. A hmangaihna leh duhsakna tamtak dawn hi ka mamawh a, ka thlahlel a ni. Chumi hria chuan he in a ka awm tirh ata tawh keimah vang liau liau in min la awmchilh reng a, min kalsan tawh dawn lo.

‘’ Mama, vawiin chu I chungchangah hian an inhnial nasa lehpek khawp mai! Mahse, ngai pawimawh viau duh suh aw. I zirlai pawh I zir zo ve tep tawh tho a, pawl 10 I zawh hnuah chuan inhlawhfa chawp pawhin class I kal a nga, mahnia invawm hran daih I tum dawn nia’’

Ka useni tu chungchang nge a sawi tih chu ka hria alawm. Ni e, ka sawi tawh ang khan ka awmna, kan patea t chhungkua hi mi awmthei anni bik hauh lova, ka mamawh engkim min tumsak ngai lo mahsela, nitin zantin an bula khawsa ve ta chu ei hekna chen ka nei lo thei lo. Heng vel vang te hian min lo huphurh ru viau pawh ni thei a, ka dem em em hran love. Um,, tha takin pawl 10 hi pass tum ila, ka chhuahsan vang vang tawh mai dawn a ni. Min mamawh lemlo tute na na na hi chu, mamawh vak bik ka tum ta love.

‘’ I roomah khan tu nen nge inlo inbiak char char a’’ 

Zanriah killaia min rawn zawttu ka nutei hmel chu a va melh deuh kawk. Ani lah chuan rinhlelhna mitmeng hian min lo en let kawr bawk a. ka chaw țhial lai theihnghilh țhak khawpin chhuanlam siam dan tur ka han dap kual leh rih. A tawp a tawpah chuan,

‘’ A let zawngin zirlaibu ka chhiar a. chuvang a nih kha!’’ ka ti ringawt. Chu thu ka han sawi zet chu, ka patea ngaih dan a ni lo deuh nge, a tui inlai rawn phuh chhuak țhawtin a hma lawka thu , a fanu hmaiah chuan ava phuh huh ta vek mai a! Ka nui chhuak teuh kher. Mahse, ka insum hman hlauh. Chutah, ka patea bawk chuan rum mangkhenga min rawn melh rawm rawm chung chuan,

‘’ Tu in nge mahni zirlaibute a letzawnga chhiar ngai ni. I pass thei dawn emni chutiang te chuan. Nge, zawhna zawng zawng pawh hi a letling zawng vekin an rawn chhuahtir thin zawk?’’  a tih leh nat phei chuan ka nuih a za tawh lutuk a, ka khi zui deuh vur vur. Mahse, vin angreng fe maia,

‘’ Nui suh. Nuihzatthlak ka sawi emni? I mawl hle mai’’ 

Ka thutna ka thawhsan zawk a, ka chaw ei thleng chawiin ka kal zui nal nal. Ka chhang buai peih lo. Tawngkam khat chauh pawha ka chhang let leh a nih chuan țul hleiloah kan buai pherh erh thei tlat.

Pathian zara dam na na na hi chuan hun te pawh an kal chak a, an liam zung zung mai a ni. Aizawla ka awm hnu hian ka nu nen pawh vawithum vel chu inhmu leh tawhin, alo cher deuh dûk thei a, ka khawngaih lutuk ringawt. Ka pa nise, engtiklaimahin a chanchin chu hriat a nuam ngai lova, zu a rui leh tawh, tih zawng kha kan hriat theih tharlam ber chu a ni mai. Ka nu chu khawngaihin, ngai viau thin mahila, ka pa vang bawk hian ka haw hreh em em thin si.

Pawl 10 result tha tak neiin, ka thawhrim rah chu ka tel ta. Board exam kan neih chhung zawng pawh hian ka patea te chhungkua khan lehkhazirna hun min pe tlem em em a, ka tha mawlh chu chhawr loh hlauvin nitin darkar 18 chhung chu anmahni hna țul thawhnan hun ka hmang zova, a bak darkar tlem la awm te chu lehkhazirnan hmang in, mutmu ka tuah tlem thei khawp mai. Hetihlaia ka awm dan engkim min hmuhpui a, min hriatsaktu ka Useni khan min khawngaih thin viau mahse, tihtheih a nei bik chuang lo.

USeni’n ka result a hmuh ni chuan a hlim em em a, a mittui te kha a tla ve ni hialin ka hria. 

‘’ Bawiha, ka lawmpui lutuk che a nia. Nang tal hi chuan ka pa hnung kha rawn zuilo in, rilru nei takin khawsa la, khuareiah, ka nu nen hlim taka in awmdun hun hmuh tluka chak ka nei lo’’  USeni thu min hrilh chu ka bengah a cham zui reng a, ngaihtuahna thar neiin, chhel taka awm pawh ka duh zual ta hle. Ni e, ka nu chauh hi ka innghahna leh ka neihchhun liau liau a ni tawh a, ka pa ah chuan beiseina pakhatmah ka nei tawh lo. Ka nu hi ka innghahna a nih ang bawk in, a tan pawh a fapa neihchhun leh, a engkima engkim ve tho ka ni a, a kut ke ka ni tel bawk. Tun atang chuan ka nun hi ka nu tan chauh ka hman a țul tawh a, rilru nei taka ka awm pawh a ngai bawk ang. Thildang hmun dangah ngaihtuahna ka sen viau a hun tawh lo tihna a nih chu.

Ni khat ka hnathawk bang chu inbual leh te te in, inbual zawh hnuah, rooma ka han lut leh chu ka Useni kha khum chungah a lo thu fel leh at tawh tih ka va hmu thuai a. chiang leh fiah fahran hian min lo en reng mai bawk. Amah nuih sak pah chuan a bulah ka va thu nghal sawt sawt a, ani thung chuan ka che vel chu uluk takin min lo en reng mai. 

‘’ I chau em Bawiha’’ lo ti nghal sap in, kei chuan ka lu ka lo thing mai.

‘’ Zanin hian thil hrilh tur che ka nei a. I ngaihthlak peih dawn phawt chuan a pawimawh tih hi ka hrilh hmasa law law ang che’’  a thil rawn sawi avang chuan hawi chhuak lehnghal zawkin, chiang em em hian a mitah tak ka melh kar  bawk a.

‘’ Han sawi la. Eng lampang nge ni ta’’  ani chu rilru hah hmel deuhin a lo thaw deuh hawk.

‘’ Mama, ka boral dan kha ila hre ve reng em?’’ rawn ti hmasa leh te te in, ka ngaih te chu a tha lo ve nghal ringawt. 

‘’ Ka la hre ve ngei e. mahse, ka chiang lutuk tawh lo thung. Eng lo, school chawlh laiin kan Lo ah khan hnathawk turin kan kal a, chuan, kei leh sangte kha chuan sava veh kan duh zawk avangin kan kal hrang ta kha ania. Chumi hnuah, thlam chhunga ka nu au thawm kha hre lehin kan rawn tlan let ta vang vang a, tah chuan, nang kha chu thisen nen ilo inchiahpiah nuai tawh a. Ihh, ka nu min hrilh dan atang khan I thi tawh tih ka hrethiam ve chauh. Engati nge chun thil te chu tun hunah I rawn sawi chhuah leh a. Diklo a awm emni?’’ lo ti let ve duah in, ka u chu za lemlo tak hian a lo nui leh ringawt.

‘’ I hre dik a nih chu. Ka thi tawh ngei alawm. Tun thleng hian khawvelah la vakvai ve fo mahila ka dam phah tawh chuang lo. Mama, thlarau vakvai mai ka nihna chhan hi I hre duh em?’’ rawn ti lehin, ka lo meng zau deuh kawk. 

‘’ Aw, hre duh e. Engvanga vakvai nge I nih tih chu han sawi nghal the. Thah I ni nge, engtin nge?’’ ka hmanhmawh ta kher. Ka zawhna chuan a țhawng ve hlek nge tih hre lo mahila, ka u hmelah khan danglamna chhete chu ka hmu ve thei a, chung thil te hlei hlei chuan keimah ah ngaihthat lohna an siam nasa a, a thusawi tur mawlh chu ka hrechak ta zek zek mai le. 

‘’ Mama, thudik ka hriattir vat loh vang che hian min hrethiam dawn a nia. A chhan chu, I zirlaiah hian tihbuai che ka hlau em a, rilru thawveng leh engthawla I awm hun mawlh hi ka nghakhlel thin. Nang lo hi chu thuruk hrilh tur pakhatmah ka nei lo tih I hriat kha aw Mama. Nia, kan khuaah khan nasa takin ka inlar thin ngei alawm. Ka thuruk te hi hrilh a, min chinfelpui tura sawm pawh ka duh. Mahse, mi zawng zawng khan min hlau a, ka hmel an hmuh rualin an tlanchhiaa, an kimki zo thin. Khatiang a nih vang khan engmah sawichhuak thei loin ka tangkhang kual ta reng a, nang hi ka nghak ta ngawt mai che a ni. Tunah chuan mipa puitling tia chhiar theih tur ilo ni ve ta bawk a. I fing in rem I hriaa, nang ang nau ka nei che pawh hi ka inchhuang takzet bawk. Mama, khami ni , kan chhungkuaa kan feh chhuah ni khan ka chetsual vanga thi ka ni reng reng lova, thah ka ni!’’ ka lo meng bial leh kawk. Mahse, thudang sawi tawh lovin, khami nia thilthleng engkim te chu zep awm hauhlo in a sawi chhunzawm ta mawlh mawlh zawk a. Amah thata sawisatu hming min hrilh lai phei chuan awmngaihna reng hi ka hre tawh lova, ka chi-ai vek. 

Chiang taka thilthleng engkim min hrilh hnu chuan ka khawng vek tawh nimai hian ka inhriaa, thinrimna leh khakna hlir hian ka khat zui nghal bawk. Hreptak hian a! 

‘’ Mama, fing takin che ang che. I chet chhuah hmain ngaihtuahna fim tak hmang la, hma hun thui tak thlir bawk ang che aw. Ka thihnaa kutthlak tu chu I hre tawha, eng ang pawhin phuba chu lak tum rawh. Awmzia a neiin, mihring ka nih leh phah tawh dawn hauh lo. Mahse, thudik thup hlena a awm tur hi ka ngaingam lo em a, ka hrilh ta mai zawk che a ni. Fing takin che la. Ngaihtuahna fim hmang hram ang che’’ ti leh mawlh mawlh in, amah chu ka hmuhlai reng chuan a thamral zui ta daih bawk a. Thu khawng nghal awt in, ka melh ngai chu ka melh tlawk tlawk ringawt tawh. Engtin nge ka tih ang. Engtin chiah nge hma hi a ka lak tak ang. Ka buai a ni ka buai. Police hnenah kalin, engkim hi ka hrilh a nga, misual tualthattu chu ka man tir mai zawk dawn nge. Ni lo, chu chu thiltih dan tha ber a ni thei lo. Chutianga ka che chhuak a nih vaih chuan mualphona bak hmabak a awm dawn si lo. Miten engtin nge hnunglamah min sawizui ang. Ka ngaihtuah thui ngam lo a ni.

Ka pawl 10 result ber a chhuah tawh miau avangin ka zir chhunzawm lehna tur nagihtuah chu a hun țan tih ka hria a. Higher section lamin admission an rawn hawn hmaa ka intuak ngah vat a ngai tih pawh ka hria. Ka nu han tihbuai fo chu ka tan a nuam lova, a nei dawn chuang bawk heklo. Tin, ka patea te hnen atang hian insuanchhuah a, mahnia invawm hran ve tawh chu ka thupui ber a ni nghe nghe. Pathian zara kan dam a nih ve chuan hna ka thawk ve thei tawh tho a, ka duh leh mamawh lakkhawmna tur thawkchhuak tur hian ka fit ve tawk tawh tlat. Tichuan, ka tum ruk ang ngeiin hna pawh ka thawk țauh țauh reng a, mite thatna zarah ka thawh theih tawk hna pawh ka hmu kal ve zut mai. Tunah chuan sum leh pai pawh khawl ve nual tawhin ka invawm hrang thei tawh ang chu.

Hetiang thil ka buaipui lai pawh hian kilkhatah, ka u thu min hrilh ringawt kha a rawn lang ve leh thin a, min ti mangang takzet a ni. Phuba laksak tura min duh a nih siloh chuan engvangin nge kha thil kha min hrilh ni. Thudik hriata inngaihdam ringawt hi a tawk zo dawn emni? Pawikhawihtu chuan a phutawk hremna a hmu ngei tur a ni zawk dawn lawm ni? Min va han tibuai tak em.

‘’ Mama, kan Bible in engtin nge a sawi kha? Phuba reng reng la suh u’ a tih kha I hre tawh lo emni? Ngaidam rawh. Chuan, ka hming chhal hian ka ngaihdamna thu chu min lo hrilhsak la, chu chauh chu ka beisei aw. Ka duh dan a ni bawk’’  a aw mawi leh tliang ral chu boruakah thamral zuiin, ka mu tui lai pawh ka harh chhunzawm zat a. ka u thu min rawn hrilh ringawt mai chuan ka thluak luh leh ngut ngut in, ni e ni e, inngaihdamna tluka hlu hi khawvelah a awm dawn emni le. A nunna an tihtawp sak tak ka u ngei pawhin a ngaihdam theih chuan keia lo buai viau na tur thil a awm dawn emni. A lehlam zawnga ngaihtuah ve thung erawh chuan, kha leh chen unau neilo in min țhanlen tir tawh a, mi zingah nise, chhantu neilo in ka chavai thin bik hle a nih kha. Kan naupanlai hun zawng zawng ka ngaihtuah kir phei chuan ka na a, ka thinrim lutuk chu puakkeh lo chauhin ka tap zawih zawih ringawt. Mahse, unaunu, I duh dan ang vekin engkim ka ti a nga, ngaihdamna thu pawh ka lo hlan sak mawlh mawlh ang che. Chuan, keipawh hian ka thinlung leh tihtak zetin ngaihdam ve chu ka lo tum a nge.

Khum atanga chhukthla sawk sawkin, tukverhah ka han dak chhuak a, hetihlai hian khua pawh la thim vekin ka patea te chhung pawh chu an la mu tui hlawm hle niin ka hria. Tichuan, helai ka chhul thlak hlima ka bag ken thlak bawk kha va phawrh zui leh thuai thuaiin ka thuamhnaw neih ang ang te chu ka khung khawm nghal sawk sawk a. vawiin ni ngei hian kan khua ka pan a nga, thudik chu puan chhuah a ni bawk ang. Khua a var har tawh dawn lo tih hria in ka insiam zawh meuh chuan hmanhmawh ru tak, thawmdim tak siin room atang ka chhuak zal zal a, thawmdim tak bawk chuan inchhung pawh ka chhuahsan fel thei ta. 

Pawn boruak dai diak mai duhthawh taka han hip vang vang chu a hahdamthlak in, thaw pawh a veng hawk thei nia. Mahse, muangchang thei ka ni lo tih hria in ka hmalamah chuan chak thei ang ber hian ka pen zui ta hlawk hlawk a. kan khaw pan tur sumo counter ka thlen phei lai hi chuan khua pawh var țan ve tawh in, leilung an lang fiah uarh tawh a, mihring veivak tawh tur te pawh an awm ta nuk mai. Reiloah, counter pawh rawn hawng chhunzawm ta nghal in, ticket ka la fel leh sawk sawk a, ka thawl zui ta huai mai.

Kawngtluan maiin ka ngaihtuahna chu nasa tak hian ka han hmang nawn leh thin a, ka thil tihtur hi thil phurawm zawk zawk a ni lemlo bawk nen, a khat tawk hian ka thaw ri leh hawk hawk thin. Ka chuanpuite min biakna pawh chu chhan mai nachang ka lo hrelo thin a, mawl hmel pawh min ti zawk ngawt ang chu.

A tawp a tawpah chuan kan khua chu ka thleng ve thei ta. Ka nu hmu tur takngial pawhin ka haw mai mai lo ka tih tawh kha, chuvang chuan hetia mahni khua ngei dam taka ka han thleng leh hlawl mai hi nuam ka tiin, lung te pawh a chhe thei rum rum dawn alawm le. Panlai nun thlengin suangtuahna mitthlaah an rawn lut nghal zung zung mai.

Ka naupanlai hun zawng zawng ka hman ralna hmun leh, a thlum a al ei zaa kan lo khawsak tawhna hmun, kan chenna in hlui leh chul rup tawh mai ka han hmuh leh zet chuan ka lungchhiat a zual in, mipa hi ka inzum zo leh ta lo. Mittui tling piau chungin ka hnaih phei hret hret a. Ni e, he in hlui leh rawp chhe tawh tak hi miten tu chenna nge tih min zawt se, kei chuan tihian ka chhang ang,

‘’ He khawvelah hian mi chanhai leh harsa tak tak, chenna tur in pawh nei zo lo maktaduaih chuang an awm laiin kei erawh chuan chhungkua, chenna tur in tia sawi tur ropui lemlo tak pawhnise ka nei ve a, chu chu khawi dang leh hmun dang mah nilo in, he in tereuhte ngei mai hi a ni e, tiin ka lo chhang ngei ang. Hei hi ka chawr chhuahna khua leh ka chenna tur in leh lo neih ve chhun kha a ni tlat.

Muangchanga inchhung ka pan lai chuan ka nu khan tapchhak lamah mei chhemin eirawng a lo bawl rak rak tih ka va hmu nghal a. ka kiai zui sak.

‘’ Nu, ilo damtha em?’’ 

Ka aw chu hria in ani pawh a rawn hawi let nghal vat. Chutah, hun rei tak atanga a lo hmuh tawh loh kei min rawn hmuh chuan nu thinlung no a rawn chhuak a, a tap titih ta mai. Hlim tih hriat takin ka awmna lamah a rawn phei nghal a, a tawpah zawng, ka nu nen pawh kan inkuah leh thei ta. Ka u kha chu la dam ve nise he hunah ngei pawh hian min lo hmuak in, hlim tlang takin kan nufaho chuan kan inkuah khawm thei tur.

‘’ Nu, khawnge ka pa hi ‘’ ka tih chuan a mitmeng a hnual nghal rawih niin ka hria. Thil awmzia tur chu hrilh hranpa vak pawh ngaiin ka inhre tawh lo. Ka man thiam vek.

‘’ Nu, lungngai lutuk duh suh aw. Min han en la, tunah chuan I fapa hi ka tlangval ve tawh a. zurui sual lutuk lakah pawh ka chhan char char thei tawh ang che. Ka venghim tlat tawh ang che aw ‘’ inringtawk leh inti mipa ve taka ka han tih chuan ka nu mitmeng pawh kha a danglam ve zawk thei. Za lemlo taka rawn nui chhuak var var chung hian,

‘’ Mama, eng ang pawhin lo rui chhia in lo sual ve thin mahsela, nangmah hringtu che I pa a nihna a bo dawn chuang lo asin’’ zawitea a rawn tih lai chuan kei ka lo danglam deuh zawk. Chutah, ka duh aia awrawl ring leh hriam hrak mai hian,

‘’ Nu, eng chena rei nge he mihring hi humhim ila tum dawn a. khuh mawi zel ila tum dawn. Patling laktlak loh lutuk leh a ruih apianga buaina siam ching, nang chu sawi loh, fate takngial pawh hmangaihna neiloa enkawltu chauh a nih hi’’ ti phiar phiar chunga ka lo din deuh uaih lai chuan pawn atangin ka pa ngei chu rui tih hriat zet hian a rawn au lut deuh lung lung mai a. ka nu nen chuan ngawi reng hian kan lo ngaichang tawp ringawt. 

‘’ Engmaw? Tumaw? Patling laktlak loh tak chu. Eheu! Nang chu, ka fapa, ka fapa duat ilo haw a ni maw!?’’ tih leh, ngeiawm zeta țhen sawng chung hian min rawn en nghal hrâw mai a. kei erawh chuan a khawsak dan zozai te avang hian hnek thluk tawp mai chu ka lo chak ber tawh. Ni e, min hringtu ka pa chu ni lo se he mihring hi chu ka kut tuara a boralna a rei tawh viau in ka ring.

Kei chu ka awm ve a ni tih pawh hre zui lo ang maiin ka nu bulah a phei tlang ta daih a. Tawngkam chaltlai leh hnuaichhiah angreng taka ka nu chu be chhunzawm nghal in, tunhma ang bawk khan buaina siam chu a chak ngawih ngawih tih ka hre mai.

‘’ Seni nu, chaw ei kha mi han siam thuai the. I pasal duhlai hi ka ril a țam tawh tehmai a nia. Che nghal vat vat ang che’’  thamlo tih hriat taka ka nu a han be vel chu keiin ka lo tei thei ta der lo. Vin zet hian,

‘’ I kâ bawlhhlawh zet hmang khan ka u hming kha rawn sawi chhuak ve twh suh. Tenawm lutuk’’ lo ti chhuak țhat in, anni pahnih chuan maktih hmel fe hian min rawn en nghal hâw mai. Kei erawh chu, ka ngaihtuahna zozaite avanga thinrim khur hlawk hlawkin ka dinna hmun ngaiah ka la ding reng thung a. ka nu in hlauthawng khur hlak hlak chunga min rawn kohna pawh hrelo ang hmakin ka awm khum zui. Chutihlaiin, ka pa ve thung kha chuan vin fe mai hian,

‘’ Eh! He nau hian eng thil nge a hriat ve a. Aizawl atang ilo haw chho ve dek dek a, I rawn inti puitling ve hle tawh tihna emni? Ve khanglang chuan a! ‘’ ti hluk hluk chung hian a rawn ding chhuak nghal uaih a, ka nu erawh chuan thil tha lo zawk a thlen mai hlau in amah chu dan beh thuai thuai alo tum thung. Engpawh thleng rawh se, ka pawi sa tehchiam tawh lo. 

‘’ Ka pa, min han en the. Tunah chuan I fapa hi tlangval tia chhiar theih rual ka ni ve tawh asin. Hmalam panin ka kal mek a nih hi. Nang ve kha han in en leh the le, I dinhmun ngai ah chauh a nih kha ila din reng ni. A zahthlak duh zia hi hre ve mawlh rawh ka pa’’ tih el paha ka han tih leh tak sak ah chuan a lo dawhthei mai  mai awzawng hauh lo. Rik phut paha ka awmna lam rawn pan pah chuan,

‘’ Nang ve mai mai hian mahni pa te zahna chang I hre lo ang maw!? Eng ang mi ah pawh chhuak rawh. Ka tan awmzia a nei lo ve!’’ rawn ti khanglang in, a tawngkam khan min ti na bawk a, ka ter zui leh nghal vat.

‘’ Vawiin hian ka USeni kha la dam ve ni se chuan I danglam tawh mahna. A thihna khan a siamtha zo thlawt silo che a, a apwi ngawt mai’’

‘’ LALFAKMAWI!! I pa hi eng ang mi ah nge min ngaih a, min zah loh em em chu le. Hre rawh, he inchhungah hian mitthi tawh chungchang rawn sawi chhuah leh kha a țul hranpa tawh lo khawp ang’’

‘' Ala țul miau avangin ka sawichhuak a ni. I ngaithla duh lo a nih chuan ilo chhuak bo thei ang. He inchhungah hian mamawh ini reng reng lo aw’’  ka sawi zawh rual rualin ka biang chu a rawn ri nghal chawrh mai a, a na hrep bawk. Ka han hawi chhuah leh nak chuan ka pa chu ka bul lawkah lo ding tawh in, min hnek nawn leh tum niawm tak hian kei chu min la tin uaih uaih mai a, mahse, ka nu in a theihtawp chhuaha a lo chelh beh ve ngar ngar avang chuan a ani pawh tlemin a inthlahdul ve ta deuh  chauh a ni. 

‘’ Kut min thlak rawh. I duhtawh chuan min han thlak chhunzawm leh ta che. Mahse, hria ang che, heng hnek chhete ka tawrh ve na te hi chuan ka u natna tawrh zozaite kha chu an hen pha lul lovang tih ka hria, ti rawh. I duh dan dan chuan ti rawh’’  au tuarh tuar paha ti chung hian ka inhrosa pah nasa hle a, ka kehchhe chiang ve em atin ni.

An hmuh laia ka awm dan zet chuan anni pawh a ti hrilhhai ve deuh niin a lang a, ka pa takngial pawh kha a hmui chipin a ding khawng reng ringawt. Mahse, a rei lo. Rawn țawng chhuak ve lehnghal in,

‘’ Nau-a, eng thil chiah chu nge sawi I tum a. ka hnekna che leh iu Seni khan eng inzawmna mah an nei lo tih hi hi hre dawn nia. Chhuak rawh. Aizawlah chhuk lehnghal ang che. Helai hmunah hian buaina siam chhuak tur chauhin a lo haw a nih dawn hi a, ve mai mai chuan’’

‘’ Ka kal em em ang ka pa. Mahse, ka kal hmain he thu hi hrilh che ka duh a. min tirtu duh dan ang ngeiin nang hi ngaihdam ini e! ‘’ 

Chuveleh, ka nu chu rawn inrawlh ve nghal in, mittui tling piau chung hian ka mitah tak min la en reng mai bawk.

‘’ Bawiha, eng ngaihdamna chungchang nge I sawi chu. Chuan, tuin maw rawn tir che? Inu hi min hrilh rawh Bawiha’’ tiin, ka kut chelh bet tlat chung chuan a tap leh ta zawih zawih mai.

‘’ Nu, hmangaih leh duat taka ilo chawilen I fanu duhtak khan helai hmunah hian min rawn tir a ni’’ ka’n ti zet chu an pahnih hnihin an meng phawk nasa ta mai a, an hmel lan dan atang chuan an ngaihtuahna pawh ka chhiar thiam hauh lo mai.

‘’ Tehhrep chuan! Helai hmunah hian dawtsawi tur leh buaina chawk chhuak tur chauhin a nimaw I rawn haw a? Chhuak nghal rawh ‘’ tih paha min rawn vawm a tum chu, kei ka lo chesawn hman a, min vawm țhelh hlauh. Chutah, a lam pana tlanphei nghal puatin amah chu ka bawhthlu tawp a, kut erawh ka thlak zui lo. Ka pa a ni tlat. Tichuan, thinrim lutuk vanga sehchilh rap rap chung hian,

‘’ Hre rawh. Ka pa ni lo la chuan tun dinhmunah ngei hian thah nghal che hi ka hreh lo a nia. Ka unaunu neihchhun kha engvanga that nge inih sawi rawh!! Sawi vek ang che.zep bo chu tum miah suh aw. Engkim hre vek tu ka nih hi ka pa’’ 

Ka thilsawi vang chuan a meng bial nghal kawk kawk a, kei chu a mitmu pahnih kal ralh ralh in min melh ta reng mai. A hmel pawh kha a pha nghal dui thei niin ka hre nghe nghe a ni. Ka zawhna chu a chhan tak mai loh avangin a kawr âwmah ka țham sak leh nawk a, a rawn harhchhuak ta zawk. 

Chutah, ka rinloh lutuka awki zaidam leh hniam ruih mai hian,

‘’ Bawiha, ka tihpalh a ni. Min ngaidam rawh ‘’ rawn tiin, kei thung chuan ka la vin let ve khar khar tho.

‘’ A chhan sawi rawh ka ti alawm mawle. Ka u kha I fanu mahnise, I pawngsual thin tiraw!? Khami ni pawh khan  pawngsual leh I tum a, huan mawnglamah I sual nawn leh ngat a nih kha. Mahse, I hlawhtlin theih tak siloh ah chuan tikhan I thinrim vangin I rek hlum ta a. chumi hnuah, lum hlum anga a lan theihnan a taksa te kha I suasam leh te te phawt a ni lawm ni? I tenawm lutuk. I tenawm ngawih ngawih ka pa. I fapa ni tura ka lo piang ve pawh hi I tihsual ni lovin, ka vanduai vang zawk a ni hrep ang’’ tih sawk sawk pah chuan chhuatah a tukkhum nghat chawrhin ka nem leh a, ka thawhsan zui nghal. 

Kan thusawi engkim lo hre pha ve vek tu ka nu thung kha chu tap zawih zawihin bangkil lamah a lo țhu tawm ve tlawk tlawk thung a. Rang lutuk in ka va kuah nghal chawt. A taksa ka han deh rual chuan a khurh nasat zia ka hrenghal mai a, ka khawngaih takzet a ni. Chutah, mittui luang ngiai ngiai chunga min rawn melh chho chung hian,

‘’ Bawiha, engkim mai kha ka hriatpui vek asin! Ni e, khang hunlaia I pa thiltih te kha ka hrelo emaw ti duh suh. Ka hre vek alawm. I nu hi ka lo dawihzep em a, min ngaidam mawlh ang che aw. Ka thiamloh vek an ni e’’  rawn tiin, a hmel mawlh chu makti tak hian ka lo en nghal ngawt ngawt ringawt a. sawitur ber pawh ka hre ta lo.

Ka chunga Pathian rorel dan hi lawmna tur chi an ni miah lo. Min hringtu ka pa ngeiin a fanu, ka unaunu ni bawk kha khawih chhia in vawitam tak a pawngsual hnuah a that zui bawk a. Tichuan, engkim lo hmua lo hre vek tu ka nu hian a dawihzep luatah a lo zep bo vek a maw!? Heng bak baka tlawm leh hrilhhai hian tu mihring mahin ka pian a hnulamah min la siam ngai lo a sin. A na khawp mai.

Tichuan, ka nu kal hlatsan riai riai in, chhuatlaia la mu khawng reng ka pa lam chu rum zet hian ka va hawi phei leh te te a, ka inhumruh nasa tawh khawp mai.

‘’ Hre rawh u. vawiin hian ka unaunu duh dan kha zah sak lo chu ni ila, he khawvelah hian boruak tha hip tur pawhin indam chhunzawm ve tawh kher lovang. A ngaihdamna thuchah rawn sawitur chauh a lo kal ka nia, a tawk ni rawh se. Kei nilo in, in fanu khan a ngaidam che u, chuzawng chu ni rawh se. Chuan, he khawvelah hian kan inhmuh nawn leh ka beisei tawh lo bawk ‘’ ti nghut in, ka thuamhnaw bag kha ka khaichhuak lawk a, ka chhuahsan zui ta vang vang. Tin, engvang mahin ka hawi kir leh tawh lo bawk ang!

***       ******        ****      *****      *****   *****      ******      *****        *****